Het online magazine i‑fidelity.net test in juli 2025 de vloerstaande luidspreker Epos ES‑28N en beloont hem voor de “muzikaal‑klankmatige performance, die de Epos ES‑28N het verdiende daverende applaus oplevert” met zowel de hoogste waardering “uitmuntend” als het predicaat “Highlight”:
“In de luisterruimte staat de Epos met een basisbreedte van 2,7 meter en voldoende afstand tot de achter‑ en zijwanden. Speciale plaatsingsmaatregelen zijn niet nodig. Ook de toe‑in‑hoek is snel gevonden; wij kiezen voor een hoek waarbij je vanaf de luisterpositie net de binnenzijde van de luidsprekers kunt zien.
Voor de aandrijving vertrouwen wij op de hybride geïntegreerde versterker AI 2.10 van Canor met 2 × 150 watt vermogen. De beproefde QED Signature Genesis Silver Spiral – nog steeds een droom voor dat geld – vormde de verbinding tussen versterker en luidspreker.
Als bronnen dienden naast Clearaudio’s draaitafel Anniversary ook de SACD‑speler Marantz SA‑KI Pearl en de Lumin‑streamer T3x. Tot slot stond de huidige i‑fidelity.net‑luidsprekerreferentie ES‑14N klaar voor de vergelijking met de grote broer.
De aftrap mag de kleinere ES‑14N verzorgen. […] Het is simpelweg grandioos hoe de muziek (album Winter Days At Schloss Elmau van Echoes of Swing) door de compacte Epos tot leven wordt gewekt. Daarna volgt de wissel naar de ES‑28N, die een merkbaar authentieker beeld neerzet. Bekkens die je met je oren als het ware kunt ‘zien’ en een vleugel in natuurlijke klankkleuren laten niets meer te wensen over.
Wanneer de trompet zich erbij voegt, is de zaak definitief beslist, want de nabijheid tot het live‑gebeuren is verbluffend. De kroon op het nummer is de inzet van zangeres Rebecca Kilgore, die plotseling in de luisterruimte staat. Dit niveau hoor je ook bij een Wilson Benesch Horizon, maar die kost meer dan het viervoudige van de Epos.
‘Sunset Boulevard’ van Terry Callier behoort tot die tracks die je razendsnel weer met beide benen op de grond zetten. Tot nu toe dachten we dat dit stuk geen al te grote eisen aan een luidspreker stelt. Dat blijkt niet zo te zijn, want zodra dit schitterende nummer via de Epos ES‑28N speelt, wordt duidelijk dat de weergave van stemmen zelden zo helder uit het geheel is gefilterd.
In combinatie met de Burmester‑integrated 232 lukt dat op het allerhoogste niveau, maar ook met de Canor AI 2.10, die een kwart kost, is de performance uitstekend. Vooral de laagweergave gaat onder de huid zitten – sonoor, constant en met precies de juiste dosis druk. Zo gaat er niets verloren van de aandacht van de luisteraar, want de Epos richt de focus op het wezenlijke.
Ook bij de stille passages blijft ons enthousiasme bestaan, want wanneer Ludovico Einaudi ‘Whirling Winds’ – wat wervelende winden betekent – inzet, horen we eerst zachte, tedere pianoklanken. Het is de stilte voor de storm, en die zou zonder de fragiele intro helemaal niet tot zijn recht komen.
Het is dit flirrender pianospel dat ons gevangenneemt: de meest fragiele tonen, muziek vanuit de stilte en een geluidsbeeld zonder een spoor van breuk – je kunt de stilte tussen de noten als het ware ‘horen’. Ongeveer drie minuten verstrijken in afwachting van wat volgens de titel moet volgen, en dan toont de Epos indrukwekkend waarom hij in de categorie ‘droomluidspreker’ thuishoort: hij geeft de fijnste dynamische veranderingen weer, een onder‑de‑huid‑gaande nagalm die niet wordt ingeslikt, en tenslotte een ‘wervelende’ viool – en dat alles in een ruimte die tastbaar voor je oren ontstaat.”
Het toch al hoge klankmatige cruiseniveau kan nóg verder worden opgevoerd: met de door het audiofiele label Reference Recordings uitgebrachte cd Symfonie nr. 3 – Organ van Saint‑Saëns. Het Kansas City Symphony Orchestra neemt plaats in de luisterruimte. Dat levensechte gevoel is te danken aan het werk van geluidstechnicus Keith O. Johnson – mede‑oprichter van het label en ontwikkelaar bij het prestigemerk Spectral – die het majestueuze spel van organiste Jan Kraybill energiek en krachtig op de schijf vereeuwigde. Het goede nieuws: via de Epos bereikt die weergave de luisterpositie volstrekt verliesvrij. Nog beter is dat deze transducers niets toevoegen; kleuringen zouden het luistergenot immers blijvend aantasten. Wat de Epos ES‑28N biedt, is ronduit droomachtig: hoe de instrumenten samensmelten tot één harmonieus geheel, hoe de dynamiek onbegrensd is en het orgel uiteindelijk zowel muzikaal als klankmatig de absolute climax vormt – daar kan vrijwel niemand tegenop.
Tot slot wordt het nog eens menens met ‘Charlie Wasn’t Afraid’ van Day Din. Een intro van een minuut met kinderstem en ingetogen elektronica vormt de opmaat voor wat er na zestig seconden gebeurt: een techno‑beat, precies, bruut en luid. Bij andere luidsprekers gaat op dit nummer de kast graag meetrillen – geen verrijking maar maximale verkleuring. Niet hier: de Epos staat rotsvast in de hoogvolume‑branding. Charlie is niet bang en de ES‑28N deinst ook nergens voor terug; haar messcherpe impulseer‑precisie geeft het geheel zelfs een bijzonder aantrekkelijke extra dimensie.
De Epos ES‑28N is een uitzonderlijke luidspreker waarvan de elektriserende performance de luisteraar – ongeacht het bronmateriaal – volledig in de muziek onderdompelt. Niet alleen met audiofiele opnames van labels als Reference Recordings, Chesky of 2L bereikt hij duizelingwekkende klankhoogten en zet hij nieuwe maatstaven op het gebied van ruimtelijkheid, natuurlijkheid en detailweergave. Ook bij ‘gewone’ muziek uit de eigen collectie maakt hij een luxueus klinkende tijdreis mogelijk. Of het nu Frank Sinatra, Supertramp of The Sisters of Mercy is – de verschillen zitten alleen in de titels; allemaal profiteren ze van de muzikaal‑klankmatige presentatie die de Epos ES‑28N het verdiende, daverende applaus ontlokt. Dat de aanschafprijs in het viercijferige segment ligt, verdient eveneens positieve vermelding, zeker in het licht van de fors stijgende marktprijzen.
Klankkwaliteit: uitmuntend
Uitrusting: uitmuntend
Afwerking: zeer goed
